ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΠΑΥΛΟ

1

ΠΑΥΛΕ ή παύλα και τερώνη ανάπαυσις της Εκκλησίας Χριστού, ανιερώ σαλώ κινούμενος, ίδρυσις γενού μοι και ασφάλεια ιερά και εις πάντων των λογισμών την κατάπαυσιν θείες σου πρεσβείες εισήγαγε.

ΠΑΥΛΟΣ ο θεσπέσιος, το σκεύος της εκλογής του Χριστού. Η δόξα της Εκκλησίας, ο Απόστολος των εθνών και του κόσμου παντός ο διδάσκαλος.

Ήτο Ιουδαίος το γένος καταγόμενος εκ της φυλής του Βενιαμίν. Φαρισαίος κατά την αίρεσιν μαθητής του νομοδιδάσκαλου Γαμαλιήλ. Και εις το άκρον γεγυμνασμένος εις τον του Μωυσέως νόμον κατοικούσε εις το όμμα της Κιλικίας την Ταρσόν (εις χωριόν ονομαζόμενον Γισχαλά). Ούτος θερμός εραστής του παλαιού νόμου. Επολέμει με πάθος την Εκκλησία του Χριστού. Δια γνωματεύσεως αυτού εφονεύθει ο πρωτομάρτης Στέφανος. Όταν επεγνώσθη παρα του Θεού, ετυφλώθη κατά τους οφθαλμούς εις το μέσον της ημέρας και φωνή ήκουσεν άνωθεν θεϊκή η οποία τον παρέπεμπε εις τον Ανανία τον μαθητή του Κυρίου κατοικούντα εις την Δαμασκό. Ούτος, κατηχήσας και διδάξας τον Παύλο εβάπτισε αυτόν (ο χρόνος επιστροφής του Αποστόλου Παύλου ζητείται), καθότι ούτε ο Λουκάς αναφέρει περί αυτού εις τας πράξεις, ούτε αυτός ο ίδιος ο Παύλος εσημείωσε αυτόν εις ταις επιστολαίς του. Οι ακριβέστεροι χρονολόγοι λέγουν ότι ο Παύλος επέστρεψε εις την του Χριστού πίστη τρία έτη μετά την Ανάληψη του Κυρίου περίπου.

Ο θεσπέσιος Παύλος σκεύος εκλογής διήλθε όλην την οικουμένη καταλήγοντας στην Ρώμη. Εδίδαξε πολλούς Έλληνες και εκεί ετελείωσε τη ζωή του αποκεφαλισθής υπό του Βασιλέως Νέρωνος δια την ομολογία του Χριστού. Λέγεται ότι εκ της τομής του λαιμού του έτρεξε αίμα και γάλα. Αν και εμαρτύρησε δύο χρόνια μετά τον Πέτρο, τα Άγια αυτών λείψανα κατετέθησαν εις τον ίδιος τόπο.

Ήτο δε ο μακάριος Παύλος κατά τον χαρακτήρα του σώματος φαλακρός την κεφαλήν. Είχε τα μάτια χαροποιά, το γένειον κατεβασμένον, την ρίνα κυρτή. Ήτο στολισμένος με μαύρες και λευκές τρίχες. Ήτο κυρτός εις το σώμα, εύρωστος και μικρόσωμος, συνεσταλμένος κατά τα ήθη και φρόνιμος πλήρης θείων χαρισμάτων. Είχε σεμνά κινήματα και λόγους γλυκείς προσήλκυε, προσέτρεχε προς τους άλλους με αγάπη και τη δύναμη του θαύματος.

Οι Άγιοι Απόστολοι είχαν συνήθεια να συνάζονται εις τα Ιεροσόλυμα προς τακτοποίηση ανακυπτόντων υποθέσεων και ιδιαίτερα συνάζοντο την εορτή του Πάσχα.

Ήταν εποχή που ο Απ. Παύλος είχε τρία χρόνια διακονίας στην υπηρεσία της Εκκλησίας και εκείνο το Πάσχα εβρίσκετο στα Ιεροσόλυμα. Και εκεί συνεβρέθει με τον Απ. Πέτρο και έμειναν μαζί ημέρες 15 (Γαλ. Α18). Εκεί εις Ιεροσόλυμα ενωθέντες οι δύο Απόστολοι και οι λοιποί, συνέταξαν τους εβρισκόμενους ογδοήκοντα πέντε (85) κανόνες ως και τας Εκκλησιαστικάς διατάξεις. Και μετά ταύτα απεχωρίσθησαν οι δύο Απόστολοι. Μετά τίνα χρόνο, ο Θείος Παύλος επεριεπάτη διδάσκον εις την Δέρβην όπου έλαβε εις Μαθητεία τον Απόστολο Τιμόθεο. Μετά αυτού πέρασαν εις την Φρυγίαν. Και εκεί εμποδίσθησαν υπό του Αγίου Πνεύματος να μιλήσουν το λόγο του Κυρίου. Την νύκτα εκείνοι είδε ο Θείος Παύλος ενα όραμα, άνδρα Μακεδόνα όστις παρεκάλει αυτόν λέγων <<διάβας εις Μακεδονίαν βοήθησον ημίν>> (Πραξ. 15-9). Όπου και αυτό έπραξε και από εκεί κατέβει δια θαλλάσης εις τας Αθήνας.

2

Ο Θείος Παύλος επισκέφτηκε πολλές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας και πολλά Αιγαιοπελαγίτικα νησιά. Περιόδευσε στην Μικρά Ασία καθώς και εις Καισαρεία, Αντιόχεια, Γαλατία, Φρυγίαν, Έφεσον. Στην τελευταία του επίσκεψη στα Ιεροσύλημα, οι Ιουδαίοι τον συνέλαβαν και ήτο υπό δίκη. Ο Θείος Παύλος εγνώριζε ότι θα τον θανατώσουν, επικαλέσθηκε τον Καίσαρα. Συνοδευόμενος μετεφέρθη στην Ρώμη όπου ο Καίσαρας τον έκρινε αναίτιο θανάτου. Παρέμεινε περίπου δέκα χρόνια στην Ιταλία που στο διάστημα αυτό περιπάτησε διδάσκον την Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία. Στο τέλος της δεκαετίας ξεσπά διωγμός κατά των Χριστιανών στη Ρώμη. Ο Θείος Παύλος συνελήφθη και εδιατάχθη ο αποκεφαλισμός του. Ο Απ. Παύλος αποκεφαλίσθη δύο χρόνια μετά τον Σταυρικό θάνατο του Θείου Πέτρου την αυτήν ημέρα όπως έχουμε προειπεί.

Ο Απ. Παύλος έγραψε δεκατέσσερις επιστολές που απέστειλε εις τας πόλεις των οποίων είχε διδάξει. Οι επιστολές αυτές έχουν χαρακτηριστεί ως το Ευαγγέλιο του Παύλου. Οι επιστολές αυτές του Απ. Παύλου ερμηνεύθησαν υπό του Θείου Χρυσοστόμου εις 250 ομιλίες. Το ύφος των νοημάτων αυτών, την υπερβολήν των γενομένων εις αυτών αποκαλύψεων και την θέοθεν δοθείσαν εις αυτόν σοφίαν, δια τις οποίας συμβιβάζει θαυμασίως την Παλαιάν μετά της Νέας Διαθήκης. Δια των επιστολών αυτών ερμηνεύει τα Μυστήρια της Καινής Διαθήκης τα υπό τους τύπους της Παλαιάς κεκρυμμένα. Η διδασκαλία του Απ. Παύλου που πηγάζει μέσα από τις επιστολές του στερεώνει τα της πίστεως δόγματα, πλατύνει την ηθικήν του Ευαγγελίου διδασκαλίαν και υποδεικνύει ακριβώς τα καθήκοντα έκαστης τάξης και ηλικίας και καταστάσεως ανθρώπων.

Τόσο η Ορθόδοξη Θεολογία, όσο και η Εκκλησιολογία, η Χριστολογία και η Τριαδολογία καθώς και Μέγα μυστήριο της ενότητας των πιστών με την Εκκλησία την ενότητα της Εκκλησίας με τον Χριστό και ένωση με την Αγία Τριάδα. Κατά μεγάλο μέρος πηγάζουν και στηρίζονται από το έργο του Απ. Παύλου αναδεικνύοντας το μυστήριο της Εκκλησίας για την Ορθοδοξοκαθολική Θεολογία αποτελεί το κεντρικό Μυστήριο του Χριστιανισμού. Δεν είναι δυνατόν να καταλάβουμε το Χριστιανισμό έξω από την Εκκλησία. Περικοπές εκ των επιστολών του Θείου Παύλου αναγνώσκονται πριν από τα αναγνώσματα του Ευαγγελίου στη Θεία Λατρεία εκ των επιστολών τούτων.

3

Πρώτη η προς Ρωμαίους την οποίαν έστειλε από την Κόρινθο εις την Ρώμη πριν πάει εκεί.

Δεύτερη η προς Κορινθίους, πρώτη την οποία έστειλε από τους Φιλλίπους της Μακεδονίας.

Τρίτη η δεύτερα προς Κορινθίους την οποία απέστειλε και αυτή από τους Φιλλίπους της Μακεδονίας.

Τέταρτη προς Γαλάτας την οποίαν έστειλε από τη Ρώμη προς τους Ανθρώπους της Γαλατίας, επαρχία της ανατολής.

Πέμπτη προς Εφεσίους την οποίαν έστειλε και αυτήν από την Ρώμη.

Έκτη προς Φιλλιπισίους την οποίαν έστειλε και αυτήν από την Ρώμη στους Φιλλίπους της Μακεδονίας.

Έβδομη προς Κολοσσαείς την οποία έστειλε και αυτήν από την Ρώμη προς τους ανθρώπους εις την πόλιν Κολλόσσας η οποία είναι εις τα σύνορα της Φρυγίας.

Όγδοη προς Θεσσαλονικείς, πρώτη την έστειλε και αυτήν από την Αθήνα.

Ένατη η δεύτερα προς Θεσσαλονικείς, έστειλε και αυτήν από την Αθήνα.

Δέκατη προς Τιμόθεο, πρώτη τον οποίον είχε χειροτονήσει Επίσκοπο Εφέσου απέστειλε αυτήν από πόλη της Φρυγίας λεγόμενη Λαοδικεία.

Ενδέκατη προς Τιμόθεο, δεύτερα επιστολή την οποίαν έστειλε προς αυτόν από την Ρώμη κατά τον καιρό καθ’ ον έμελε να θανατωθεί.

Δωδέκατη προς Τίτον την οποία έστειλε από τη Νικόπολιν της Μακεδονίας προς τον μαθητή του τον Τίτο τον οποίον είχε χειροτονήσει Επίσκοπο Κρήτης.

Δέκατη τρίτη προς Φιλήμονα την οποία απέστειλε από τη Ρώμη.

Δέκατη τέταρτη και τελευταία η προς Εβραίους την οποία έστειλε από την Ιταλία προς όλους τους Εβραίους. Έγραψε αυτήν μόνος του εις την Εβραϊκή γλώσσα. Αργότερα την μεταγλώττισε εις την Ελληνική γλώσσα όπως αναγνώζεται σήμερον από τον Ευαγγελιστή Λουκά. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι εμετεφράστη από τον Άγιο Κλήμη τον οποίον είχε χειροτονήσει ο Απ. Πέτρος επίσκοπο Ρώμης.

4

Ο Χριστιανισμός εμφανίστηκε στον κόσμο ως Εκκλησία εις το Σώμα του Θεού που πήρε ανθρώπινη σάρκα, την του Θεανθρώπου Χριστού. Αλλά η Εκκλησιολογία για την Ορθόδοξη Θεολογία είναι αδιανόητη χωρίς και έξω από τη Χριστολογία. Είναι η προέκταση της ή με άλλα λόγια η Εκκλησιολογία είναι η ίδια η Χριστολογία μαζί με τη Σωτηριολογία. Η Εκκλησία του Ιησού Χριστού σύμφωνα με τον Απ. Παύλο είναι το σώμα του Σωτήρα Χριστού. Το ζωντανό Σώμα του ζωντανού θεανθρώπου. Ο Χριστός είναι η κεφαλή του σώματος της Εκκλησίας αλλά και η απαρχή και το πλήρωμα αυτού του σώματος σύμφωνα με τον ίδιο Απόστολο. Και ταυτόχρονα ο ίδιος ως κεφαλή και απαρχή είναι και ο Σωτήρας του σώματος. Έτσι η Εκκλησιολογία πηγάζει και παραμένει αχώριστη από τη Χριστολογία και Σωτηριολογία.

Η Χριστολογία στην Ορθοδοξία είναι αχώριστη από την Τριαδολογία, όλα συνδέονται μεταξύ τους αλληλοπαραχωρώντας εν πλήρη αρμονία. Ο Χριστός <<εις ον της Αγίας Τριάδας>> και μετά τη σάρκωση Του είναι πάντοτε αχώριστος της Θείας Τριάδας γιατί είναι φύση αδύνατο να χωριστεί από το Θεό Πατέρα Του και το ζωοποιό Πνεύμα. Σύμφωνα με τον Απ. Παύλο, ο Χριστός συνδέει στον εαυτό Του την Εκκλησία με την Αγία Τριάδα οδηγώντας και προσφέροντας <<εν ενί σώματι εν εαυτώ>>. Εμάς στο Θεό Πατέρα και χαρίζοντας σε εμάς το Πνεύμα το Άγιο. Έτσι από το Χριστό και στο πρόσωπο του Χριστού η Εκκλησία ανεβάζεται και φθάνει στην ίδια πειθαρχική Τριάδα. Η Εκκλησιολογία μέσα από τη Χριστολογία συνδέεται και με την Τριαδολογία που αποτελεί την ουσία της Θεολογίας. Η Ορθόδοξη Θεολογία σήμερα οφείλει με την Εκκλησιολογία της να διακηρύσσει και να ομολογεί την καθολικότητα και αναλλοίωτη πίστη της Ορθοδοξίας, τον Καθολικό χαρακτήρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Στο σημείο αυτό πρέπει να πούμε ότι η Θεολογία της Ορθόδοξης Καθολικής Εκκλησίας πρέπει και σήμερα όπως ανέκαθεν ν’ ακολουθεί κατά γράμμα τον πιο μεγάλο Εκκλησιολόγο όλων των αιώνων, τον Απ. Παύλο ο οποίος είχε <<εν εαυτό λαλούντα τον Χριστό>>. Και ο οποίος λαλεί <<όχι όπως οι πολλοί καπηλεύοντες τον λόγο του Θεού. Αλλ’ ως εξ ειλικρινείας ως εκ Θεού κατ’ ενώπιον του Θεού εν Χριστώ (Β. Κορ. 2-17-13-3). Η Ορθόδοξη Θεολογία στη διδασκαλία της για την Εκκλησία πάντοτε έχει ως δάσκαλο και οδηγό τον Απ. Παύλο. Ολόκληρη η Πατερική Θεολογία στην ουσία είναι Παύλειος.

Εγώ, των εκκλησιαστικών δογμάτων τον Παύλο είδα διδάσκαλο, όταν Παύλο είπω Χριστόν κηρύττω, αυτός γαρ ην ο εν Παύλω φθεγγόμενος>> επαναλαμβάνει μαζί με τον Ιερό Χρυσόστομο η Ορθόδοξη Θεολογία (R.G. 56-423). Ο Θείος Παύλος ήταν και θα είναι ο κυριότερος Απόστολος της μιας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας του Χριστού. Το ίδιο ισχύει και για τους υπόλοιπους Αγίους Αποστόλους αλλά κορυφή όλων είναι ο Απ. Παύλος. Σύμφωνα με τη γνώμη του Ιερού Χρυσοστόμου σε κανένα άλλο από τους ανθρώπους ο Θεός δε φανέρωσε τόσα μεγάλα και κρυφά μυστήρια όσα στον Απ. Παύλο <<Ευδόκησεν ο Θεός λέει ο ίδιος ο Απόστολος αποκάλυψε τον Υιόν αυτού εν εμεί>>.

Φανέρωσε ο Θεός σ’ αυτόν ολόκληρο το <<Αιώνιο Ευαγγέλιο Του>>, το οποίο ο Απ. Παύλος ονομάζει <<οικονομία της χάριτος του Θεού>>, <<οικονομία του μυστηρίου του αποκεκριμένου από των αιώνων και από των γενεών εν τω Θεώ>>.

5

<<Αποκάλυψιν μυστηρίου χρόνους αιωνίους σεσιγημένον>>. <<Πολυποίκιλον σοφία του Θεού>>, <<πλάτος και μήκος και βάθος και ύψος>>, <<ανεξιχνίαστον πλούτον του Χριστού>>, <<μυστήριον του Ευαγγελίου>> και <<μυστήριο του Χριστού>>. Ιδιαίτερα δε υπογραμμίζει την αξίαν του Ευαγγελίου του ο Θείος Παύλος στην επιστολή του προς τον Τιμόθεο όπου κάνοντας λόγο για τον οίκο του Θεού <<ήτις εστίν Εκκλησία του Θεού του ζώντος>>.

Τονίζει τα εξής <<και ομολογουμένως μέγα εστί το της ευσεβείας μυστήριο. Ο Θεός εφανερώθει εν σαρκί, εδικαιώθη εν Πνεύματι ώφθει αγγέλους, εκυρήχθει εν έθνεσιν, επιστεύθη εν κόσμω, ανελήφθη εν δόξη>>. Στον σύντομο Θεόπνευστον αυτόν ύμνο περιλαμβάνεται ολόκληρο το Ευαγγέλιο του Απ. Παύλου και ολόκληρη η <<Κατά Χριστόν>> φιλοσοφία του (η φιλοσοφία κατά Θεανθρώπων). Και το Ευαγγέλιο αυτό δεν είναι άλλο παρά ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός ως τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος (Θεάνθρωπος) και το έργο του. Η ενανθρώπιση Του, ο Σταυρός Του, η Ανάσταση Του, η Ανάληψη Του και η Εκκλησία Του.

Η Εκκλησιολογία του Απ. Παύλου αποδεικνύεται ως τέλεια και ολοκληρωμένη Εκκλησιολογία. Είναι η διδασκαλία της ίδιας της Εκκλησίας του Χριστού σχετικά μ’ αυτή. Η Σχετική με την Εκκλησία η διδασκαλία του Απ. Παύλου αποτελεί στην ουσία μια και μοναδική διδασκαλία για τον Θεάνθρωπον Χριστό (Αχώριστο της Αγίας Τριάδας) και το Σώμα και το έργο Του. Η Χριστολογία (αχώριστη της Τριαδολογίας). Η Εκκλησιολογία και η Σωτηριολογία ενώνονται στο ένα και το ίδιο γεγονός στο <<μέγα της Ευσεβείας μυστήριο>>, το οποίο ταυτίζεται με το <<μέγα μυστήριο>> Χριστού-Εκκλησίας. Η Εκκλησία είναι ο Θεάνθρωπος Χριστός και η περίληψη ολόκληρου του έργου Του. Η βασική αλήθεια του Ευαγγελίου του Απ. Παύλου που την υπογραμμίσαμε στην εισαγωγή. Ο Θεός εφανερώθη εν σαρκί (ο Θεάνθρωπος Χριστός) αποδεικνύεται από ολόκληρη την εν συνεχεία έκθεση της Εκκλησιολογίας του Απ. Παύλου σαν το κεντρικό μυστήριο της Εκκλησίας. Στο <<μυστήριο του Χριστού>> σύμφωνα με τον Απ. Παύλο φανερώνεται η υπερούσια και ζωαρχική Τριάδα. Ο Θεός μας στην <<οικονομία της Χάρης Του>> η οποία πράγματι είναι η Εκκλησία άρα η Θεία Αποκάλυψη. Η οικονομία της χάρης και η Εκκλησία είναι σύμφωνα με τον Απ. Παύλο το ίδιο ακριβώς πράγμα, είναι το <<μυστήριο του Χριστού>>, το μυστήριο του Θεανθρώπου.

Η Εκκλησία είναι έργο της Αγίας Τριάδας από τον Πατέρα δι’ Υιού <<εν Αγίω Πνεύματι>>. Αυτή η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και Πατρός και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος μαζί με όλους μας. Αυτό σημαίνει ότι η Εκκλησία είναι το Σώμα του Χριστού. Ο οίκος του Πατέρα, ο Ναός του Αγίου Πνεύματος, η εικόνα της Αγίας Τριάδος, το Μυστήριο του ζωντανού Θεού. Γι’ αυτό η Εκκλησία είναι η τελευταία και ατελείωτη Θεοφάνεια όπου το Πνεύμα το Άγιο, ο Ιησούς και ο Πατήρ. Η Εκκλησία ως οικονομία της χάρης του Χριστού καθορίστηκε απαρχής στην προαιώνια <<Μεγάλη Βουλή>> του Τριαδικού Θεού της οποίας ο Αγγελιοφόρος είναι ο Κύριος και Θεός και Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός. Σ΄ αυτόν το Μονογενή Υιό του Θεού <<εν τω Ηγαπημένο>> που με τη σάρκωση Του <<Εκκλησίας σάρκα ανέλαβε>>. Περιλαμβάνεται ολόκληρο το μυστήριο της Εκκλησίας από την προαιώνια βουλή μέχρι την αιώνια Βασιλεία της δόξας. Σύμφωνα με τον Απ. Παύλο, κέντρο όλων είναι το γεγονός της εμφάνισης του Θεού με σάρκα. Ο Απ. Παύλος πάντοτε (και στο παρελθόν και στο μέλλον ξεκινάει από το Θεάνθρωπο Χριστό και στο πρόσωπο του Χριστού εξηγεί τα πάντα).

6

Στο μυστήριο της Σάρκωσης περιλαμβάνεται και το μυστήριο της Εκκλησίας του Χριστού. Με τη Σάρκωση Του ο Χριστός, αληθινός Θεός, έγινε και αληθινός άνθρωπος, έγινε Θεάνθρωπος και ταυτόχρονα έγινε η ουσία της Εκκλησίας. Η ίδια η Εκκλησία στη Θεανθρώπινη τελειότητα και συνολικότητα της. Διότι ο Χριστός είναι ταυτόχρονα και η κεφαλή της Εκκλησίας και η απαρχή του Σώματος της Εκκλησίας και το Πλήρωμα της. Αφού καθάρισε και ανακαίνισε και ένωσε και επανέφερε στην πρώτη της κατάσταση στο Πρόσωπο Του την ανθρώπινη φύση, η οποία γίνεται φύση της Εκκλησίας, ο Χριστός (ο νέος Αδάμ) με τις σωστικές θείες Του οικονομίες, το Σταυρό, την Ανάσταση και την Ανάληψη, σώζει και λυτρώνει, αγιάζει και ανασταίνει όλα τα μέλη του Θεανθρώπινου σώματος Του. Να γιατί ο Απ. Παύλος υποστηρίζει ότι η Χριστολογία περιέχει τη Σωτηριολογία και την Εκκλησιολογία, γιατί και οι δύο περιλαμβάνονται από πολύ πριν στο μυστήριο της υποστατικής ένωσης της θείας και ανθρώπινης φύσης στο πρόσωπο του Χριστού. Γι’ αυτό ακριβώς για τον Απ. Παύλο η Εκκλησία είναι πάντοτε το Σώμα του Χριστού, του οποίου ο Χριστός ως Θεάνθρωπος είναι η κεφαλή το πρωτοκύτταρο.

Το συμπλήρωμα, το θεμέλιο και το ασάλευτο αγκωνάρι, ο Σωτήρας, ο Νυμφίος, ο Άρτος της ζωής, η πίστη, η ενότητα, η σωτηρία, η αιώνια ζωή, η θέωση <<τα πάντα εν πάσι>>. Ο Απ. Παύλος ονομάζει την Εκκλησία και <<οικοδομή και Ναό>>. Αλλά και τότε όπως παρατηρούμε, δεν απομακρύνεται από το μεγάλο μυστήριο της Σάρκωσης. Επειδή με το να ονομάζει την Εκκλησία οικοδομή και Ναό ονομάζει το Χριστό θεμέλιο και αγκωνάρι, στο οποίο όταν συναρμολογείται ολόκληρη η οικοδομή θα μεγαλώσει και θα γίνει ναός του Θεού <<εν Πνεύματι>>. Παντού και πάντοτε ο Χριστός είναι <<τα πάντα εν πάσι>> μέσα στην Εκκλησία. Ολόκληρη η Εκκλησιολογία του Απ. Παύλου έχει σωτηριολογικό χαρακτήρα. Ο Απ. Παύλος ονομάζει την Εκκλησία και <<πλήρωμα>> του Χριστού. Και με αυτό όπως λέει ο Θείος Χρυσόστομος συνδέει στενά το κεφάλι, το Χριστό με το θεανθρώπινο σώμα Του. Το οποίο ο ίδιος συμπληρώνει με τον εαυτό Του και συνάμα ως Μεσσίας και Σωτήρας <<συμπληρώνεται>> από την Εκκλησία.

Γι’ αυτό ο Απ. Παύλος και ο Θείος Χρυσόστομος ταυτίζουν το Χριστό με την Εκκλησία και την Εκκλησία με το Χριστό. Όλοι οι πιστοί είναι μέλη του σώματος του Χριστού <<εκ της σαρκός αυτού και εκ των οστέων αυτού>>, επειδή γίναμε τη σωτηρία <<σύσσωμοι>> του Χριστού και <<κοινωνοί>> Του. Η διδασκαλία του Απ. Παύλου για το Χριστό ως κεφαλή και απαρχή της Εκκλησίας για την Εκκλησία ως Σώμα και Πλήρωμα Του. Και για τους πιστούς ως μέλη του Χριστού και ο ένας του άλλου, εκφράζει την πολύ στενή ένωση ανάμεσα στο Χριστό και την Εκκλησία. Και για να δείξει αυτό ο Απ. Παύλος μιλάει πολύ συχνά για την αμοιβαία αλληλοκατοίκηση του Χριστού στην Εκκλησία και της Εκκλησίας στο Χριστό. Και έτσι τονίζει και υπογραμμίζει αυτό το κρυφό και ακατανόητο μυστήριο της συνενώσεως και ενότητας του Χριστού και της Εκκλησίας.

7

Η διδασκαλία του για την Εκκλησία ως σώμα έχει πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα Χριστολογική σημασία. Η διδασκαλία του Απ. Παύλου υποστηρίζει ότι το μυστήριο της Εκκλησίας δε βρίσκεται μόνο στο <<σώμα>> ούτε μόνο στην <<κοινωνία>> αλλ’ εν τω <<Χριστώ>>. Στην <<κοινωνία του Μονογενούς>>, Του <<πρωτότοκου εν πολλοίς αδελφοίς>>. Η έννοια της Εκκλησίας ως <<λαού του Θεού>> περιλαμβάνει επίσης στην έννοια του <<σώματος>> και του <<πληρώματος>>. Η Εκκλησιολογία του Απ. Παύλου βρίσκει την πιο τέλεια και ολοκληρωμένη έκφραση της στην Ευχαριστιολογία. Το μυστήριο της Εκκλησίας ως σώματος του Χριστού περιλαμβάνεται και εκδηλώνεται με τον πιο πλήρη τρόπο στο μυστήριο της Θεία Ευχαριστίας. Στην <<κοινωνία του σώματος και του αίματος>>, <<ολόκληρο το σώμα και ολόκληρο το Αίμα>> και όχι (σώμα και αίμα. Αυτό είναι απαράδεκτο) Του θεανθρώπου Χριστού. <<Το ποτήριο της Ευλογίας ο ευλογούμεν, ουχί κοινωνία του αίματος του Χριστού εστί. Τον άρτον ον κλώμεν, ουχί κοινωνία του σώματος του Χριστού εστίν. Διότι γινόμαστε σώμα οι πολλοί οι γαρ πάντες εκ τους ενός άρτου μετέχομεν>>.

Η ευχαριστία είναι το αληθινό σώμα του Χριστού. Το μυστήριο της Ευχαριστίας είναι αυτός ο ίδιος ο Θεάνθρωπος Χριστός. Και με την κοινωνία στην ευχαριστία η Εκκλησία ενώνεται σ’ ένα σώμα (σύσσωμος) με το Χριστό, γίνεται σώμα Του, από τη σάρκα Του, <<Τι γαρ εστίν ο άρτος σώμα Χριστού το δε γίνονται οι μεταλαμβάνοντες σώμα Χριστού, ουχί σώματα πολλά αλλά σώμα εν>>. Ο Χριστός στην Ευχαριστία μας έδωσε το δικό Του σώμα. Απ’ αυτή τη Θεανθρώπινη περιχώρηση (αλληλοεισχώρηση), δεν υπάρχει μεγαλύτερη και στενότερη ένωση του ανθρώπινου γένους με το Θεό. Ολόκληρο το μυστήριο της ύπαρξης και της ζωής της Εκκλησίας βρίσκεται στην ένωση της με το Χριστό και στο Χριστό. Η ένωση μας με το Θεό φθάνει στο αποκορύφωμα της στη Θεία Ευχαριστία. Αυτή την του Χριστού και της Εκκλησίας ένωση εκφράζει ο Απ. Παύλος σε ολόκληρο το θεολογικό του διδακτικό έργο. Το μεγάλο μυστήριο του πνευματικού γάμου ανάμεσα στον Ουράνιο Νυμφίο το Χριστό και τη Νύφη Του <<Παρθένον Αγνή>>.

Ο Απ. Παύλος υπογραμμίζει την Πνευματική σωματική ένωση του Χριστού και της Εκκλησίας χωρίς βέβαια να εξαφανίζεται το πρόσωπο της Εκκλησίας. Τα πρόσωπα δηλαδή των Αγίων. Σ’ αυτήν την τέλεια <<ασύγχυτον, αδιαίρετον>> ένωση της Εκκλησίας με το Χριστό και των μελών της μεταξύ τους <<εν Χριστώ>>. Αντικαθρεπτίζεται η ομοίωση της Αγίας Τριάδας στη Εκκλησία. Γιατί η Εκκλησία είναι <<εικόνα και ομοίωσις>> της Θείας Τριάδας. Εδώ ο Απ. Παύλος τονίζει όσο κανένας άλλος την ολοκληρωμένη πνευματική και σωματική καθολικότητας της Εκκλησίας. (Αυτές οι ενώσεις γίνονται δια πνευματικών ενεργειών, ξέρουμε ότι γίνονται αλλά δεν μπορούμε να ξέρουμε πως γίνονται δια πνευματικών νόμων οι οποίοι αυτενεργούν). Το μυστήριο της Εκκλησίας είναι αχώριστο για τον Απ. Παύλο από το μυστήριο της Αγίας Τριάδος. Η Εκκλησία ενώ είναι κυρίως <<μυστήριο του Χριστού>>, <<Το Σώμα του Χριστού>>, Χριστοκεντρική, ταυτόχρονα είναι και Τριαδοκεντρική. Διότι ο Χριστός ως <<εις της Τριάδος>> μένει πάντοτε ισαεί ενωμένος με την Αγία Τριάδα, τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα και η Χριστολογία είναι αχώριστη από την Τριαδολογία. Γι’ αυτό και η Εκκλησία είναι <<οικονομία της χάριτος>> του Τριαδικού Θεού η οποία άρχισε με την ενανθρώπιση και ολοκληρώθηκε με τις Θεανθρώπινες <<οικονομίες>> Του.

8

Αλλ’ επίσης με την ίδρυση και τη ζωή της Εκκλησίας συνδέεται αχώριστα και η αποστολή του Αγίου Πνεύματος σ’ αυτήν και η αδιάκοπη παραμονή και δράση Αυτού στο σώμα του Θεανθρώπου. Άρα το μυστήριο της Πεντηκοστής συνδέεται πολύ στενά με τις <<οικονομίες>> του Χριστού ιδιαίτερα δε με την Ανάληψη.

Το έργο του Αγίου Πνεύματος το οποίο είναι <<εκ του Θεού>> και στέλνεται και δίνεται στο σώμα της Εκκλησίας με τη μεσολάβηση του Χριστού. Είναι το μυστήριο του Βαπτίσματος και τα υπόλοιπα μυστήρια με τα οποία κατορθώνεται η ζωή και η σωτηρία των μελών της Εκκλησίας και η ενότητα αυτών <<και γαρ εν ενί Πνεύματι ημείς πάντες εις εν σώμα εβαπτίσθημεν και πάντες εις εν Πνεύμα εποτίσθημεν>>. Με το Άγιο Πνεύμα ο Χριστός δημιουργεί την ενότητα του Θεανθρώπινου σώματος Του. Άρα η Εκκλησία είναι <<η ενότις του Πνεύματος>>, <<εν σώμα και εν Πνεύμα είς Κύριος, μια πίστης εν βάπτισμα εις θεός και Πατήρ πάντων>>. Μια αδιάκοπη Πεντηκοστή συνεχίζεται στην Εκκλησία, διότι η Θεία Χάρη του Αγίου Πνεύματος με τα μυστήρια, ιδιαίτερα με το βάπτισμα, το Χρίσμα, την Ευχαριστία και την Χειροτονία ζωοποιεί και αγιάζει τα μέλη της Εκκλησίας. Το Άγιον Πνεύμα είναι <<Πνεύμα υιοθεσίας>> και αραβών της κληρονομίας ημών>>. Τα μέλη της Εκκλησίας επειδή όλα είναι μέλη του Χριστού και αποτελούν ένα σώμα είναι ίσα μεταξύ τους. Τη χάρη, την απολύτρωση, τη σωτηρία, τη Βασιλεία, τη μια κεφαλή έναν Πατέρα, μία Μητέρα, ένα τραπέζι, έναν Άρτο ζωής. Τα έχουν όλα κοινά. Όλα τα μέλη είναι <<εις εν Χριστό Ιησού>>, διότι όλα είναι μέλη της κεφαλής του Χριστού <<εξ ου παν το σώμα συναρμολογούμενο και συμβιβαζόμενον την αύξησιν του σώματος ποιείται εις οικοδομήν εαυτού εν αγάπη>>.

Όσον αφορά τα ειδικά χαρίσματα του Πνεύματος και τις ειδικές διακονίες και λειτουργήματα, υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα μέλη της Εκκλησίας. Και η διαφορά αυτή προέρχεται από το Θεό. Γιατί ο Θεός έβαλε στην Εκκλησία του Αποστόλους, τους προφήτες, τους Ευαγγελιστές, τους ποιμένες και διδασκάλους. Η οικοδομή του Σώματος του Χριστού μέχρι του να καταντήσουμε οι πάντες εις την ενότητα της πίστεως και της επιγνώσεως του Υιού του Θεού, εις άνδρα τέλειον εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού>>. Κάθε προσπάθεια μεταβολής ή νόθευσης της αληθινής πίστης και κάθε διάσπαση της ενότητας της Εκκλησίας γύρω από την πίστη, ο Απ. Παύλος την αναθεματίζει. Διότι μόνο η Εκκλησία με τη <<μάχαιρα του Πνεύματος>> <<ορθοτομεί τον λόγο της αληθείας>>. Η ζωή αυτή πηγάζει από τη θεία κεφαλή και δίνεται <<εν Αγίω Πνεύματι>>. Αποτελείται από τη χάρη και την πίστη, πίστη που κλείνει μέσα της και τις αρετές οι οποίες είναι καρπός της δικαιοσύνης εν Ιησού Χριστό>> και <<καρπός του Αγίου Πνεύματος>> ο Θείος Απ. Παύλος προβάλει ιδιαίτερα την τριάδα των αρετών, πίστη, ελπίδα, αγάπη. Κάθε μια έχει Χριστοκεντρικό και Τριαδοκεντρικό άρα και Εκκλησιολογικό χαρακτήρα.

Η πίστη και η αλήθεια της Εκκλησίας είναι το ίδιο με την παράδοση του Ευαγγελίου γιατί και τα δύο συγκεντρώνονται στο Πρόσωπο του Θεανθρώπου Χριστού, που είναι η προσωποποιημένη πίστη της Εκκλησίας. Σύμφωνα με την Εκκλησιολογία του Απ. Παύλου και του Ιερού Χρυσοστόμου αποδεικνύεται άστοχη και αστήρικτη στο βάθος της ολόκληρη η <<Εκκλησιολογία>> των σύγχρονων προοδευτικών που κόβουν και ράβουν στα μέτρα τους σύμφωνα με τα προσωπικά τους Νομίζω. (Θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι η προσπάθεια τους να αλλοιώσουν την αλήθεια της πίστης δεν είναι κάτι τόσο απλό, είναι χειροδικία κατά του Σώματος της Τριαδικής Θεότητας).

9

Το μυστήριο τους ενός Χριστού δεν το εμπιστεύτηκε ο ένας Τριαδικός Θεός στο σχίσμα και τη διαίρεση <<μεμέρισται ο Χριστός>> (Α. Κορ.1.13), αλλά στην μία Αγία Καθολική και Αποστολική, την Ορθόδοξη και Ευχαριστιακή Εκκλησία στην οποία ο Ορθόδοξος πιστεύεται και γίνεται ζωή (βίωμα) και κοινωνείται <<Συν πάσι τοις Αγίοις>>. Το <<Μέγα της Ευσεβείας Μυστήριο>>. Ο Θεάνθρωπος Χριστός, η Αγία Τριάδα, <<Αυτή η πίστις των Αποστόλων, αυτή η πίστις των Πατέρων, αυτή η πίστις των Ορθοδόξων, αυτή η πίστις την οικουμένη εστήριξε και στηρίζει. Ο Μεγάλος των Εθνών Απ. Παύλος, ο πιο μεγάλος Εκκλησιολόγος όλων των αιώνων ορίζει την Εκκλησία σαν την κοινωνία του ζωντανού Τριαδικού Θεού με τα παιδιά Του. Στην Εκκλησία ανήκουν και οι Άγγελοι αλλά οι άνθρωποι έχουν εντελώς ξεχωριστή θέση στην Εκκλησία. Οι άνθρωποι οι οποίοι με το Μονογενή Υιό έγιναν <<Υιοί κατά χάριν>>. Ανάμεσα στους οποίους ο Χριστός είναι <<Πρωτότοκος εν πολλοίς αδελφοίς>>. Το μυστήριο Εκκλησία συνδέεται αχώριστα με το μυστήριο του Τριαδικού Θεού. Έχοντας συνδετικό κρίκο το μυστήριο του ενυπόστατου Θεανθρώπου. Στο Θεάνθρωπο Χριστό, το Μονογενή και Αγαπημένο Υιό του Θεού και Υιού της Παρθένου, περικλείεται ολόκληρο το Μυστήριο της Εκκλησίας η οποία απλώνεται από τη γη μέχρι τους ουρανούς. Διότι στο Χριστό συγκεντρώνονται όλα όσα υπάρχουν στη γη και όσα βρίσκονται στον ουρανό.

Ο Θείος Απόστολος Παύλος σύμφωνα με τα λόγια του Ιερού Χρυσοστόμου ταυτίζει τον Χριστό με την Εκκλησία <<Την Εκκλησίαν και το Χριστό εις ‘’έφεσιν είναι’’>>. Και γι’ αυτό μπορούμε να πούμε πολύ συνοπτικά ότι η Εκκλησία είναι αυτός ο ίδιος ο Θεάνθρωπος Χριστός στο ανθρώπινο συμπλήρωμα του. Τέλος πρέπει εδώ να τονίσουμε και να ομολογήσουμε ότι το Μέγα Μυστήριο του Χριστού και της Εκκλησίας Του ξεπερνάει τις δυνατότητες κάθε ανθρώπινου και αγγελικού νου. Πράγμα που πάντοτε ομολογεί η Ορθόδοξη Θεολογία. Η Εκκλησία γι’ αυτήν είναι <<το απόλυτον μυστήριον, ο θησαυρός>>. Είναι, σύμφωνα με τον Θείο Απ. Παύλο <<μυστήριον Θεού εν Χριστώ Ιησού>>, <<η σοφία Θεού εν μυστηρίω αποκεκριμένη>> (Α.Κορ.2-7). Και όπως λέει και ο Ιερός Χρυσόστομος αναφερόμενος στο έργο του Απ. Παύλου <<πανταχού με κηρύττεται, ού γνωρίζεται δε παρά των ουκ ορθήν εχόντων γνώμιν εκάλυπται δε ουκ από σοφίας αλλ’ από Πνεύματος Αγίου (Α. Κορ. 2-10) καθόσον ημίν δέξασθαι δυνατόν>>.

Δόξα τω εν Τριάδι Θεώ εν τη Εκκλησία εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών εις πάσας τας γεννεάς τους αιώνος των αιώνων Αμήν (Εφες. 3-21).

Η συνέχεια περί Ποιμαντικής Διακονίας