Η ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΣΤ' ΜΕΡΟΣ

1

Ύβγασας πάντα κόσμον, τους μεγάλους φωστήρας εν ύψει στερεώματος πήξας της ημέρας τον μέγαν αει δ’ ελάσω άστρους της νυκτός άρχεσθαι δύο σου εννοούντες το τρισήλιον φάος βοώμεν.

Ο συνοδικός τρόπος ζωής της Εκκλησίας όπως τον υπόδειξαν οι Άγιοι Απόστολοι και Άγιοι Πατέρες είναι ο μοναδικός τρόπος ενώσεως και αδελφοσύνης σε ολόκληρο το πλήρωμα μας. Ο συνοδικός αυτός τρόπος αποκλείει φατρίες, ομάδες και κλίκες, ιδίως στο χώρο των οικονομικών και αποκλείει και το ΕΓΩ ΚΑΝΩ ΚΟΥΜΑΝΤΟ. Ο συνοδικός αυτός τρόπος κορυφώνεται εις τας επισκοπικάς συνόδους που μαρτυρεί δια την συνεργεία Θεού και ανθρώπου προς πραγμάτωσιν της σωτηρίας και την βίωσιν της Αληθείας και εξασφαλίζει και την χριστή διαχείριση ιδίως των οικονομικών.

Αι σύνοδοι ζουν εντόνως το μυστήριον της συνεργίας και επί του μυστηρίου αυτού θεμελιούται και το έργο τους. Η τακτική συμμετοχή του πιστού στα θέματα της Εκκλησίας σιγά σιγά γίνεται μέρος της ζωής του, νιώθει ότι έχει θέση στο χώρο της Εκκλησίας και αυτό έχει πολλαπλά οφέλη και για τον πιστό και για την Εκκλησία. Τώρα οι περισσότεροι πιστοί τους διοικούντας την Εκκλησία τους νιώθουν σαν κάτι το ξένο σώμα.

Εάν δεν πνεύσει το Πνεύμα, η ανθρώπινη προσπάθεια και εργατικότις δεν δύναται να συντελεστεί η προσέγγιση του μυστηρίου της αληθείας του Θεού ως λέγει (ΥΞΣΤ’ Καρθαγ.) <<Κατά ταύτα ψηλαφιθέντων και κατανοηθέντων πάντων των εν τη εκκλησιαστική χρησιμότητι συντρέχειν δοκούντων, επινεύσαντος και ενισχήσαντος του Πνεύματος του Θεού, επελεξάμεθα ηπίως και ειρηνικώς διαπράξασθαι μετά των μνημονευθέντων>>. Το Άγιον Πνεύμα σφραγίζει δια της παρουσίας Του τας συνάξεις της Εκκλησίας καθώς και κάθε συνοδικήν διάσκεψιν δια την προάσπισιν της πίστεως και καθιστά τον Χριστόν παρόντα εν τω λαώ του. Οι Πατέρες της Γ’ οικουμενικής διακηρύττουν ότι οι Πατέρες της Νίκαιας συνήχθησαν και όρισαν την πίστην <<συν Αγίω Πνεύματος>> (Κανών ζ’).

Η ενεργός παρουσία του Αγίου Πνεύματος εις τας Συνόδους των επισκόπων καθιστά αυτάς <<Θεοσυνέργητους>> (ΙΒ’ της ΑΒ’). Εις τας Συνόδους ομιλούν οι άνθρωποι δια να εκφράσουν όμως ότι το Πνεύμα λέγει ταις Εκκλησίες ήτοι το θέλημα του Θεού. <<Σύμπασα η Σύνοδος είπε θέλοντος του Θεού, ίση ομολογία η εκκλησιαστική πίστις, η δι ημών παραδιδόμενη>> (Β’ Καρθαγ.). Εάν οι συναγόμενοι εις τας Συνόδους επίσκοποι δεν προσφέρονται εν ταπεινώσει δια να συνεργήσουν με τον θεόν ώστε δι αυτών να ομιλήσει το Πνεύμα το Άγιον.

2

Οι Σύνοδοι δεν εκφράζουν την αλήθειαν και η Εκκλησία εκ των υστέρων δεν αναγνωρίζει αυτάς ως αλάθητα <<στόματα της Εκκλησίας>> και <<σάλπιγγας Πνεύματος>>. Χαρακτηρίζουσας αυτάς ως <<ληστρικάς>> Συνόδους. Στας Συνόδους αυτάς δεν υπάρχει συνεργεία και δι αυτό ούτε αλήθεια. Μόνο εάν οι αποφάσεις της Συνόδου <<αρέσουν τω Θεώ>> θα αρέσουν και <<τοις ανθρώποις>>, ήτοι τη εκκλησιαστική συνείδηση. Κατά τους Πατέρες της Σαρδικής <<Ταύτα σωτηριωδώς και ακολούθως ορισθέντα και πρέποντος τη επιτιμία ημών των ιερέων και Θεώ αρέσαντα και ανθρώποις>> (Κανών ΙΘ’ Σαρδικής).

Η πίστη των Πατέρων εις το αλάθητον των Συνόδων δι όλα τα απασχολούντα την Εκκλησίαν ζητήματα, δεν αφορά μόνον εις τας ήδη συγκληθείσας Συνόδους αλλά και εις τας μέλλουσας να συνέλθουν περί των οποίων πιστεύουν ότι θα οδηγηθούν υπό του Αγίου Πνεύματος εάν βεβαίως υπάρξουν οι προϋποθέσεις.

Κατά τον Η’ του Αγ. Γρηγορίου Νέο Καισαρείας, αφορώντα εις τους μετά των βαρβάρων συνεργασθέντας επιβλαβή των Χριστιανών λέγει <<της ακροάσεως ύπαρξη δει μέχρις αν κοινή περί αυτών τε δόξη συνελθούσι τοις αγίοις και προ αυτών τω Αγίω Πνεύματι>>. Είναι και εκ του κανόνος τούτου φανερόν ότι η κάθετος μετά του Αγίου Πνεύματος κοινωνία προϋποθέτει την οριζόντιον κοινωνίαν των <<συνελθόντων αγίων>>. Ήτοι των συγκροτησάντων την Σύνοδον.

Την ίδια πίστη εκφράζουν και οι Πατέρες της Πανθέκτης Συνόδου εις τον προσφωνητικόν λόγον αυτών προς τον Ιουστιανιανόν <<Την Αγίαν ταύτην και θεόλεκτον οικουμενικήν αθροισθήναι σύνοδον, ορίσας, όπως τη των πολλών επί τω αυτώ συνελεύσει τε και σύμπνοια κατορθωθειήσοι εις δέον το σπουδαζόμενον και καθαρόν αποδειχθείη το της Εκκλησίας. Όπου γαρ εισί δύο ή τρείς συνηγμένοι εν των εμώ ονόματι εκεί ημί εν μέσω αυτών η Κυρία έφη φωνή>>. Και πάλιν δια Ιερεμίου ημίν ανακέκραγεν. Εκζητησατε με εν όλη καρδία ημών και επιφωνούμε ημίν. Δια της οριζοντίου εν Χριστώ Κοινωνίας των επισκόπων της συνελεύσεως και σύμπνοιας αυτών γνωρίζεται και αποκαλύπτεται η αλήθεια της Εκκλησίας.

Ένας άνθρωπος δεν δύναται να έχει το αλάθητον διότι τούτο θα αντιτίθετο προς την κοινωνική φύση της Εκκλησίας. Την συνοδικήν απόφασιν επί τον όποιων θεμάτων θεωρεί αναγκαία και ο Μ. Βασίλειος <<ώστε εάν αρέσει τούτο, δει πλείονας επισκόπους εν ταύτω γενέσθαι και ούτως εκθέσθαι τον κανόνα ίνα και τω ποιήσαντι το ακίνδυνον και ο αποκρινόμενος το αξιόπιστον έχει εν τη περί των τοιούτων απόκρισις>> (ΜΖ’ Μ. Βασίλειος). Συνοδικός ενεργεί η Εκκλησία και εις τας εκλογάς και χειροτονίας των επισκόπων και πρεσβυτέρων. Ως και εις τας καθαιρέσεις αυτών και εις τα λοιπά εκκλησιαστικά ζητήματα ως λέγει χαρακτηριστικώς ο Ιερός Χρυσόστομος <<ουδείς αρκεί καθ’ εαυτόν τι πράξαι όντε βουλάς σκέψεσθαι αλλά τιμιοτέρα γίνονται από της συνόδου και του πλήθους>>.

3

Κατά τον Ο’ της Α’ Συνόδου, ο Επίσκοπος να καθίσταται <<υπό πάντων των εν τη επαρχία>> εάν είναι αδύνατο η προσέλευση πάντων για την εκλογή. Εξ άπαντος τρείς επίσκοποι επί τω αυτώ συναγόμενους και των ψήφων των απόντων διαγραμμάτων τότε γίνεται χειροτονία. Ως γνωστόν η εκλογή του υποψηφίου επί σκοπού διαχηρεύουσαν επισκοπή εγίνετο κατά την αρχικήν πράξιν της Εκκλησίας τη συμμετοχή του κλήρου και του λαού της χηρευούσης επισκοπής. Τούτο δεν σημαίνει ότι οι χειροτονούντες επίσκοποι ήσαν αμέτοχοι ευθύνης δια την εκλογήν του επισκόπου, διότι όφειλαν πριν προβούν εις την χειροτονία να έχουν κάνει προγενέστερο έλεγχο για την πίστη και την εν γένει διαγωγή του βίου του υποψηφίου.

Το ίδιον πνεύμα εκφράζουν και οι Γ’ της Ζ’ των Αγίων Αποστόλων, ΙΘ’ της Αντιόχειας, ΣΤ’ της Σαρδικής, ΙΒ’ της Λαοδικείας, ΙΓ’ και ΜΘ’ της Καρθαγένης. Η συνέλευσις των επισκόπων προς χειροτονίαν επισκόπου ενέχει συνοδικόν χαρακτήρα θεωρούμενον μάλιστα το εκκλησιαστικόν πρότυπο του οποίου ελειτούργησεν ο συνοδικός θεσμός. Συνοδικώς αποφασίζεται και η καθαίρεση των ανάξιων επισκόπων παρουσία του κρινόμενου. Λαμπρόν παράδειγμα συνοδικής διαχειρίσεως των της Εκκλησίας ζητημάτων αποτελεί ο Ζ’ Κανών του Θεόφιλου Αλεξανδρείας.

Ο ορίζων τα της εκλογής και χειροτονίας των Ιερωμένων <<Περί των μελλόντων χειροτονείσθαι, ούτος έστω τύπος ώστε παν το Ιερατείον συμφωνείν και αίρεσθαι. Και τότε τον Επίσκοπον παρουσιάζει τον υποψήφιο και αφού τον εξετάσει ο επίσκοπος και κρίνει τον υποψήφιο κατάλληλο του αξιώματος χειροτονεί αυτόν παρουσία πάντων και του λαού. Προσφωνόντος του επισκόπου και ο λαός δύναται αυτόν μαρτυρεί. Χειροτονία λαθραίως να μη γινέσθω διότι ταράσσει την εκκλησιαστική ειρήνη. Πρέπει παρόντων των Αγίων τας χειροτονίας επί της Εκκλησίας γίνεσθαι. (Σήμερα υπάρχουν άγιοι μεταξύ των Ιερωμένων ή και των λαϊκών εφόσον δεν υπάρχουν Άγιοι επί της ουσίας πως δύνανται να έχουν άγια κριτήρια).

Οι χειροτονούντες αλλά και των αληθώς Ορθοδόξων κληρικών δοκιμαζόντων, παρόντι τω λαώ ίνα μη εκ παραδρομής γίνεται απάτη. Ο λαός που θα είναι υπό την διακονίαν του χειροτονηθέντος είναι παρών και μαρτυρεί, το ιερατείον συναινεί, συμφωνεί και ο Επίσκοπος χειροτονεί. Η Εκκλησία ενεργεί, ως εν σώμα, χωρίς να καταργείται η ιεραρχική τάξις αυτής. Συνοδικώς δέον να διαμορφώνονται και αι σχέσεις του πρώτου μετά των λοιπών επισκόπων της μητροπόλεως. Οι Επίσκοποι οφείλουν να μην πράττουν τίποτε άνευ της ενημερώσεως και συμμετοχής του μητροπολίτη αλλά και άνευ της γνώμης του λαού (Θ’ Αντιοχ. Τον ΛΔ’ των Αγίων Αποστόλων ΝΕ’ και ΠΕ’ Καρθαγένης). Ομοίως συνοδικώς δέον να διαμορφώνονται αι σχέσεις μεταξύ του επισκόπου και των υπ’ αυτών κληρικών. Η διαχείριση των οικονομικών της επισκοπής η οποία να διεξάγεται μετά γνώμης των πρεσβυτέρων ή διακόνων (ΚΕ’ Αντιοχ. προ ΒΛ’ και ο ΛΓ’ Καρθαγένης) και ο επιμερισμός των προσφερόμενων τοις επισκόποις εκ τοις υπ’ αυτοίς διακόνοις και τοις λοιποίς κληρικοίς (Δ΄Αποστολ).

4

Όλα τα προαναφερθέντα είναι απαραίτητος να τηρούνται κατά γράμμα δια την λειτουργική τάξη. Αλλά και για την ενότητα και ειρηνική σχέση όλου του πληρώματος. Σήμερα δεν γίνεται τίποτα από όλα αυτά γι αυτό δεν υπάρχει ειρήνη και ενότητα, οι πάντες ενώ θέλουμε κατά κάποιο τρόπο τα ίδια μεταξύ μας είμαστε ξένοι. Υπό τοιαύτας συνθήκες η θεία χάρη δεν μπορεί να λειτουργήσει παρότι γίνονται από ορισμένους ειλικρινείς προσπάθειες, μένουν στείρες άνευ αποτελέσματος. Τας υφιστάμενας εις την αρχαίαν Εκκλησίαν συνοδικάς σχέσεις Επισκόπου και πρεσβυτερίου, νομίζω ότι το επιβεβαιεί το σύνθρονον και η εν αυτώ εκατέρωθεν του επισκόπου συμπαρεδρία των πρεσβυτέρων, ως συνεργών του επισκόπου. Όχι μετά των λαϊκών κάτωθεν του Αρχιερατικού θρόνου ως συμβαίνει σήμερον κατά τας έξωθεν από του θρόνου χοροστασίες του αρχιερέως λόγω της καταργήσεως της συνοδικής σχέσεως επισκόπου και πρεσβυτέρων. Αρκετοί επίσκοποι ισχυρίζονται ότι αυτοί είναι υπεύθυνοι. Σωστό, καμία αντίρρηση.

Η χάρις του Αγίου Πνεύματος λειτουργεί και μεταλαμπαδεύεται κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις οι οποίες είναι καθορισμένες έξω από αυτές τις προϋποθέσεις η χάρις παραμένει ανενεργή. Και αυτό ισχύει για τους πάντες σε όλα τα διακονήματα. Μπορεί να έχουν αυτή την ευθύνη, το κόστος δεν το πληρώνουν όμως αυτή. Το κόστος έχει πνευματικές επιπτώσεις σε ολόκληρο το σώμα.

Η κατά την επισημοτάτην ώραν της τελέσεως της Θείας Λειτουργίας, η λειτουργία του σύνθρονου μαρτυρεί δια την βαθείαν συνείδηση που πρέπει να υπάρχει περί της θέσεως του πρεσβυτερίου εν τη Εκκλησία. Πέριξ του επισκόπου το πρεσβυτέριο και εν συνεχεία ο λαός εικονίζουν την βαθυτέραν τριαδικήν κοινωνικήν φύσιν της Εκκλησίας ως αποκαλύπτεται και πραγματούται εν τη Θεία Ευχαριστία. Ως περιγράφουν αρκετοί ομοφωνούντες εκκλησιαστικοί συγγραφείς. Οι πρεσβύτεροι πραγματικώς κυβερνούν την Εκκλησίαν και προνοούν δι όλας τας ανάγκας της κοινότητος, υλικάς και πνευματικάς. Το λειτούργημα του Επισκόπου, η δική του μοναδική διακονία ή λειτουργία του είναι σχετίζει όλες αυτές τις πράξεις της εκκλησιαστικής ζωής προς τον ύψιστον σκοπόν της Εκκλησίας. Ή να μεταμορφώνει αυτάς εις πράξεις αυτοοικοδομής και αυτοεκπληρώσεως της Εκκλησίας ως σώματος Χριστού. Και το πράττει αυτό κυρίως δια των λειτουργιών του οι οποίαι απορρέουν εκ της θέσεως του ως προϊσταμένου.

Πρόεδρος της ευχαριστιακής συνάξεως που είναι το μυστήριο της Εκκλησίας. Έν αυτή όλα τα δώρα, όλα τα διακονήματα, όλαι αι κλήσεις αληθώς εννοούνται και σφραγίζονται ως πράξεις του αυτού Θεού του ενεργούντος τα πάντα εν πάση (Α΄Κορ. ΙΒ’).

5

Εδώ αποκαλύπτεται ότι τόσο η διοίκηση, όσο και η διαχείριση δεν είναι αυτόνομαι περιοχαί εντός της Εκκλησίας αλλά εν ακέραιον μέρος της Εκκλησίας ως μυστήριο της Βασιλείας. Κατά τα ανωτέρω ο Επίσκοπος χωρίς τους πρεσβυτέρους οι οποίοι έχουν το χάρισμα να κυβερνούν την Εκκλησία και να μεταφέρουν την ζωήν, τας ανάγκας, τα χαρίσματα των λαϊκών εις αυτόν, δια να αναφέρει αυτά εις τον Θεόν, να ενοποιήσει και μεταμορφώσει αυτά εις νέαν ζωήν εν Χριστώ. Δεν θα μπορούσε χωρίς τους πρεσβυτέρους να ασκήσει το λειτούργημα αυτό. Ομοίως και οι πρεσβύτεροι χωρίς τον Επίσκοπον θα ασκούσαν μίαν διοίκηση που δεν θα ηδύνατο να αναφερθεί εις τον Θεόν, να ενοποιηθεί και αν μεταμορφωθεί.

Η ιερατική αρχή δεν αντιτίθεται προς την συνοδικήν εφόσον δια της ιεραρχικής θεμελιούται η συνοδική. Δια της αναγνωρίσεως του ιδιαίτερου χαρίσματος, θέσεως, αποστολής έκαστου μέλους της Εκκλησίας και εν προκειμένω των προϊσταμένων αυτής είναι δυνατή η οικοδόμισις προσωπικών σχέσεων, αι οποίαι αλλιώς δεν θα μπορούσαν να είναι συνοδικαί. Η ιεραρχική συνεπώς οργάνωσις και η αρχή της ισότητας και της ενεργού συμμετοχής πάντων των μελών της Εκκλησίας εις την διαμόρφωση του Εκκλησιαστικού βίου, επιβάλουν την θεμελίωσιν του Εκκλησιαστικού πολιτεύματος επί ευρύτατης βάσεως. Πράγματι υπ’ αυτών των Αγίων Αποστόλων ετέθησαν αι κυριότεραι βάσεις όπου εθεμελιώθει το συνοδικόν σύστημα.

Τα πρωτεία εξ άλλου θρόνων τα αναγνωριζόμενα υπό των Ιερών Κανόνων δεν θα είναι πρωτεία κυριαρχίας και εξουσίας, αλλά πρωτεία διακονίας. Ελευθέρως διαμορφωθέντα εκ της ανάγκης όπως εκκλησίαι επικαλούνται την μαρτυρίαν και βοήθειαν των μητέρων Εκκλησιών των ιδρυθεισών υπό των Αγίων Αποστόλων. Ή ακόμη και των Εκκλησιών αι οποίαι ως εκ της θέσεως αυτών εις τας πρωτεύουσας των πολιτικών διοικήσεων ή της ιεραποστολικής εργασίας των διαθέτον μείζον κύρος.

Είναι χαρακτηριστικοί οι λόγοι του Ιερού Χρυσόστομου <<Τα μεν γαρ του παρόντος αξιώματα βίου, τότε μείζονα φαίνεται, όταν εις ένα περιστή μόνον, επί δε των πνευματικών τουναντίον τότε λάμπει το της τιμής όταν πολλούς της προεδρίας έχει κοινωνούς και όταν ο μετέχων μη εις η αλλά πολλούς έχει τους των αυτών απολαυόντας>>. Να σημειωθεί ότι ο σκοπός της συγκλήσεως των Συνόδων υπήρξε πάντοτε ποιμαντικός και σωτηριολογικός. Αι Σύνοδοι συγκαλούνται της ωφέλειας της Εκκλησίας (ΜΘ’ Καρθ). Να σημειωθεί εκτός των Συνόδων σε κορυφαίο επίπεδο ακολουθούνται σε μητροπολιτικό και ενοριακό επίπεδο.

Επίσης, δια της συγκλήσεως των Συνόδων αναστέλλεται και η μανία του Σατανά που μάχεται λυσσωδώς δια την διάσπαση της Εκκλησίας. Λόγω της σπουδαιότητος του συνοδικού θεσμού δια την ζωήν της Εκκλησίας οι Κανόνες ορίζουν ότι αι Σύνοδοι δέον να συνέρχονται τακτικώς. Είναι προφανής ο εκκλησιολογικός σκοπός της Συνόδου της συγκαλούμενης προς αποκατάστασιν της ειρήνης και διατήρηση της ενότητας σε όλα τα επίπεδα.

6

Είναι χαρακτηριστικός και ο (ΟΣΤ’ Καρθ.) όπου μιλάει για τους απουσιάζοντας επισκόπους από τη Σύνοδο πρέπει να δώσουν λόγο εις τον πρώτο της τάξεως και αναλόγως να δεχτεί επίπληξη όπως επανέλθει στην τάξη. Είναι βεβαίως αληθές ότι ενώ η Εκκλησία εις τον πυρήνα της είναι πάντοτε Σύνοδος, τα μέλη αυτής κληρικοί και λαϊκοί αποτυγχάνουν λόγω της ανωριμότητας και της έλλειψης κατάρτισης περί των εκκλησιαστικών θεμάτων. Δεν ζουν εν αρμονία προς τον συνοδικόν χαρακτήρα της Εκκλησίας και δεν εκφράζουν εις την ποιμαντική των διακονία και τας μεταξύ τους σχέσεις το συνοδικό πνεύμα της Εκκλησίας. Αντισυνοδικόν πνεύμα και ήθος επί παραδείγματι έχομε εις τας περιπτώσεις, καθώς αναβάλλεται ή και ματαιούται η σύγκλισις Συνόδων επί των σκοπών όπως επιβληθεί η αρχή ενός ανδρός (δυστυχώς αυτό έχει γίνει πλέον καθεστώς).

Η έννοια της αληθούς κοινωνίας ή συνεργασίας αμοιβαίου σεβασμού και αναγνωρίσεως της κατά Θεόν αξίας και των χαρισμάτων των οποίων έκαστον μέλος και ιδίως έκαστος ποιμήν της Εκκλησίας είναι φορεύς, συνιστά ως απαράδεκτον την υπό ισχυρών παραγόντων ή ισχυρών μειοψηφιών προσπάθεια επιβολής γραμμής εις τας Συνόδους ή φιμώσεως των αντιφρονούντων ώστε να μην υπάρξει η δυνατότης πραγματικής και ελευθέρας συνοδικής συνδιασκέψεως, προς εξακρίβωση της αληθείας και χάραξη γραμμής εκφραζούσης το κοινόν εκκλησιαστικόν φρόνημα.

Έκαστος των κατεχόντων θέση διακονίας οφείλει μετά προσοχής και προσευχής και σεβασμού να ακούει τι ο εν τη Εκκλησία αδελφός αυτού λέγει εφόσον βεβαίως δεν έχει περιέλθει εις αίρεσιν. Όπως δια της εν ταπεινοφροσύνη ακοής επετεύχθη δια της συζητήσεως συμφωνία και υπακοή πάντων εις τον Ιησού Χριστό. Όπως ορθώς τονίζει και ο Ιωάννης Κίτρους <<Τα συνολικώς σκεπτόμενα και διαγιγνωσκόμενα των κατά μόνας γνωματευόμενων κρείττονα είσι και επικρατέστερα>>. Συνιστά μεγάλη αμαρτία και άσκηση εξουσίας κατά του σώματος του Χριστού πάσα προσπάθεια παραμερισμού του συνοδικού τρόπου χαράξεως γραμμών και επιλύσεως των εκκλησιαστικών προβλημάτων. Μαρτυρεί την έλλειψη εμπιστοσύνης εις τα χαρίσματα των οποίων πάντα τα ζώντα μέλη της Εκκλησίας είναι φορείς.

Δεν θα πω ότι σήμερα οι πιστοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί διοικούνται από αντισυνοδικούς Επισκόπους. Αλλά είναι δυνατόν αντισυνοδικός Επίσκοπος να διοικεί την επαρχίαν του, χρησιμοποιών ως μέσον επιβολής τον φόβον και όχι την αγάπην, εφαρμόζοντας τυφλήν στρατιωτικήν πειθαρχεία και όχι την εν Χριστώ υπακοή. Εις την συνήθη αυτή κατάσταση ο Επίσκοπος θεωρών ότι αυτός είναι ο μόνος χαρισματούχος εν τη επισκοπή φέρεται σαν φεουδάρχης. Απορρίπτει τα χαρίσματα που φορείς είναι οι κληρικοί και οι λαϊκοί της επισκοπής του. Οπότε από συντονιστής και κέντρο ενότητος των χαρισματούχων μεταβάλλεται εις δεσμοφύλακας αυτών. Το τίμιον πρεσβυτέριον με έναν τοιούτον επίσκοπον δεν είναι οι σύμβουλοι του Επισκόπου και της Εκκλησίας στέφανος, ούτε συνέδριον και βουλή της Εκκλησίας δεν είναι ή αξιόπλοκον πνευματικόν στέφανον, αλλά το όργανον εκτελέσεως των διαταγών του Επισκόπου και όχι όργανο διακονίας του πληρώματος.

7

Οι πρεσβύτεροι δεν συνδιοικούν και συμποιμαίνουν μαζί με τον Επίσκοπο. Εκπίπτουν εις είδος υπαλλήλων οι οποίοι εκτελούν τας διαταγάς του προϊσταμένου των τυπικώς και επιμελώς ίσως χωρίς προσωπικής συμμετοχής και ενθουσιασμό. Ο διάβολος κάνει πάρτυ για δωρεές που του προσφέρονται. Ψυχές οδηγούνται στα τάρταρα και τα ταμία γεμίζουν, κανείς δεν έχει παράπονο. Όλα οδεύουν καλώς και αν βρεθεί κάποιος τρελός να αντιλογήσει τον τρώει η μαρμάγκα. Κατά τον ίδιο αντισυνοδικόν δεσποτικόν τρόπον είναι δυνατόν να διοικεί πρεσβύτερος – προϊστάμενος ενορίας, την ενορίαν αυτού ή ηγούμενος της, την Μονήν αυτού.

Σύμφωνα με το πνεύμα και το γράμμα των Ιερών Κανόνων επιβάλλεται εις τον εκάστοτε διοικών ανεξαρτήτου θέσεως να παρέχει εις όλα τα μέλη της κοινότητας τους την δυνατότητα όπως προσφέρουν τους καρπούς των χαρισμάτων τους στην κοινότητα προς οικοδομή όλου του Σώματος. Ποιμένες και ποίμνιον εις έκαστην ενορία εις έκαστην Μητρόπολη δύνανται εν κοινωνία πίστεως και αγάπης να βιώσουν και πραγματοποιήσουν εις την ζωήν των την Αλήθειαν της Εκκλησίας. Η αλήθεια δεν είναι κάτι το οποίον το παίρνει ο ποιμήν από το ράφι μας, το προσφέρει και παθητικά το αποδεχόμεθα. Η αλήθεια είναι το δώρο του Θεού, είναι ζωντανή λειτουργική ενέργεια που κοινωνούν ποιμένες και ποιμενόμενοι. Ο ποιμήν έχει υποχρέωση να ετοιμάσει το ποίμνιον να αποδεχτεί το δώρημα και πώς να το αξιοποιήσει εν ενότητα και τη χειραγωγία βεβαίως του ποιμένος. Σε περιπτώσεις που η κεφαλή νομίζει ότι δύναται τα πάντα χωρίς την συνεργασία των λοιπών μελών του σώματος είναι φυσικό να ακολουθήσει η καχεξία όχι μόνο του σώματος αλλά και της κεφαλής. Τότε ο ποιμίν δεν παραδίδει ψυχές άρτιες αγιασμένες στο Θεό αλλά τις έχει παραδώσει στο διάβολο και όχι μόνο, έχει παραδοθεί και αυτός ο ίδιος.

Η συνοδική άσκησις των ποιμαντικών καθηκόντων δεν οδηγεί ως υποστηρίζουν (οι ξερόλες) εις την χαλάρωσιν της εκκλησιαστικής τάξεως αλλά ενίσχυσιν αυτής. Όταν ο προεστός εκκλησιαστικής κοινότητος που συνεργάζεται μετά των περί αυτόν συνεργατών δια την διατήρησιν της εκκλησιαστικής τάξεως αναδεικνύει και τους συνεργάτας αυτού φρουρούς και φύλακας της εκκλησιαστικής τάξεως και παράδοσης και αυτός επιτυγχάνει δια της ελευθέρας συμβολής πάντων των ποιμένων και ποιμενόμενων. Αυτοί οι ποιμένες μπορούν και παραδίνουν ψυχές άρτιες Αγιασμένες στο Θεό. Αυτοί μπορούν να σταθούν με περίσσια ενώπιον του Θεού και να επαναλάβουν τα λόγια του Απόστολου Παύλου. Κύριε το έργο μοι έδωκες τελειώσα ή απομένει εις εμέ ο στέφανος της δόξης.

Η συνοδικότις της Εκκλησίας ατονεί την προσπάθεια δημιουργίας ομάδων και παρατάξεων όπως συνέβαινε εις την Εκκλησία της Κορίνθου (Α’ Κορινθ. Α’ 12-13).

8

Πάντα υπήρχαν και σήμερα υπάρχουν στο αποκορύφωμα τους τάσεις κάποιοι να θεωρούν τα λοιπά μέλη της Εκκλησίας ως αδελφούς ολιγότερο συνδεδεμένους με τον πυρήνα της Εκκλησίας και δεν αποδέχονται συνεργασίαν μετά των κανονικών ποιμένων εν τη ενορία ή εν τη επισκοπή αυτών. Τα τελευταία χρόνια οι τάσεις αυτές έχουν περάσει στο σώμα των Ιερωμένων και αντιμετωπίζουν το πλήρωμα των λαϊκών απαξιωτικά. Οι ενεργούντες αντισυνοδικώς μαρτυρούν εγωκεντρική και μη μεταμορφωθήσα εν Χριστώ ζωή. Απαιτείται μετάνοια και κατά θεόν αλλοίωσις του έσω ανθρώπου δια να καταστεί δυνατή απ’ αυτούς η βίωσις του μυστηρίου της Εκκλησίας εν αληθεία κατά τρόπον καθολικόν και συνοδικόν.

Ο άγων των γρηγορούντων και θεολογικώς βιούντων το μυστήριον της Εκκλησίας είναι πάντοτε σαφής. Δια της μετανοίας συνοδική ζωή και διαχείρισις των της Εκκλησίας ζητημάτων.

Δόξα τη ση αήττητω δύναμη. Δόξα τη ση ανείκαστω ισχύ.

Στο επόμενο η συνέχεια.