Η ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ (ΕΙΣΑΓΩΓΗ)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Την εργασία μου αυτή την αφιερώνω εις τους αθάνατους θεμελιωτάς και προμάχους της Ορθοδοξίας τους εν πίστη και την κατά Χριστόν αρετή βιώσαντας και βιούντας Πατέρες και αδελφούς ημών.

1

Με πολύ ευλάβεια στους αείμνηστους

Άγιο Ιάκωβο Τσαλίκη

Άγιο Πορφύριο

Άγιο Παϊσιο

Και τον Μακαριστό Γέροντα μου Γεννάδιο, Ιερομόναχο της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου στη Δημητσάνα.

Για την αγάπη τους στο Χριστό και για την υπομονή και αγάπη που έδειξαν στο άτομο μου για να με διδάξουν την Θεία Αλήθεια. Ταπεινά με πολύ σεβασμό παρακαλώ σας δεχτείτε την μετάνοια μου.

Βάθους του μυστηρίου, του φρικτού σου και Θείου, τον τρόπον πάσα φύσις ουκ οίδε πως οφύσει εις πελών Θεός εν τρισί προσώποις φαίνει εναργέστατα τοις πιστής αδίστακτω σοι βίωσιν ευλαβώς τον ύμνον.

Με τα όσα παρουσιάστηκαν έως εδώ, θεωρώ ότι είναι αρκετά για τον όποιον ζηλωτή να σχηματίσει γνώμη για τη Θεότητα και τη δημιουργία του σύμπαντος κόσμου με κορωνίδα της Δημιουργίας ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ. Σκοπός αυτής της προσπάθειας είναι να δείξει σ’ αυτούς που γνωρίζουν πολύ λίγα ή και καθόλου για τη σχέση του ανθρώπου με τη Θεότητα και πως εκφράζεται η Θεότητα σε όλα τα επίπεδα αλλά και για το αποκορύφωμα της σχέσης αυτής που είναι η προσωπική συνάντηση του κάθε πιστού χωριστά και όλων μαζί με την Θεότητα στην Θεία Λειτουργία μας.

2

Η προσπάθεια αυτή αποσκοπεί στο να γίνει γνωστό σε αυτούς που δεν ξέρουν και προπάντων στους νέους. Η όλη αυτή προσπάθεια αποσκοπεί και να δώσει την δυνατότητα στους αδελφούς που υστερούνται βιβλιοθήκης, να έρθουν σε επαφή με την γραπτή Αλήθεια της Εκκλησίας. Με πόση πληρότητα και πόσο βάθος επάλληλων νοημάτων είναι συγκροτημένη (η Θεία Λειτουργία).

Για την εκπλήρωση του σκοπού τούτου από το πλήθος των ερμηνευτικών σχολίων των Αγίων Πατέρων και Διδασκάλων της Εκκλησίας, επελέγησαν εκείνα, που για την απλότητα τους είναι προσιτά σε όλους. Και ιδιαίτερα κατάλληλα για να δείξουν την φυσική μετάβαση από τη μία λειτουργική πράξη στην άλλη. Στόχος αυτής της εργασίας είναι η γνωριμία των αναγνωστών με τη συνολική τελετουργική τάξη και βεβαιότητα του ότι η Θεία Λειτουργία θ’ αποκαλύψει το βαθύ μυστικό νόημα της στον καθένα που θα συμμετάσχει σ’ αυτή με νίψη. Βέβαια, σε καμία περίπτωση το έργο τούτο δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις Θεόπνευστες Αγιοπατερικές ερμηνείες στη Θεία Λειτουργία. Μπορεί όμως να χρησιμεύσει σαν αναβαθμός που θα οδηγήσει σ’ εκείνες τον <<αμύητο>> αναγνώστη του καιρού μας.

Φυσικά δεν είναι μόνο η Θεία Λειτουργία αλλά όλο το φάσμα ενεργειών της Εκκλησίας. Αλλά ο τρόπος ζωής, όσες συμμετοχές και να έχει κανείς στη Θεία Λατρεία, αν ο τρόπος ζωής δεν είναι συμβατός με το ήθος και τις αρχές της Εκκλησίας δεν μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με το Άγιο Γρηγόριο Νύσσης, με βάση το δημιουργικό λόγο του Θεού <<ποιήσωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημετέραν και καθ’ ομοίωσιν>> (Γεν.1-26). Περί κατασκευής του ανθρώπου, ο Άγιος στο θεολογικό του έργο, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στη βιβλική φράση <<κατ’ εικόνα Θεού>>, με την οποία δηλώνει την οντολογική δομή του ανθρώπου. Αυτό δηλαδή που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε <<φυσικό άνθρωπο>> (πάντοτε όμως με σχετική έννοια). Δεν αντιδιαστέλλει το <<κατ’ εικόνα>> από το <<καθ’ ομοίωσιν>>, αυτό δηλαδή που θα έλεγε κανείς υπερφυσικό άνθρωπο. Γιατί θεωρεί αυτά τα δύο <<εικόνα και ομοίωση>> ως τις δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος.

Και για να χρησιμοποιήσω δική του λέξη που εκφράζει αυτά τα δύο δεδομένα το κατ’ εικόνα είναι <<αρχηγηκότερον>> από το καθ’ ομοίωσιν. Εμφανίζεται χρονικά πρώτα μεν το κατ’ εικόνα και ακολουθεί ως δεύτερο το καθ’ ομοίωσιν το οποίον υπάρχει εν σπέρματι και εν δυνάμει στο πρώτο. Για περισσότερα ως προς το κατ’ εικόνα και το καθ’ ομοίωσιν έχει αναρτηθεί ειδικό κεφάλαιο στην ιστοσελίδα.

3

Δημιουργημένος ο άνθρωπος κατ’ εικόνα Θεού είχε όλα εκείνα τα γνωρίσματα που τον αναδεικνύουν ομοίωμα του αρχέτυπου. Όσα ο Θεός έχει (στη φύση Του) αυτά και <<μετέδωκε>> στον άνθρωπο. Την απάθεια, την καθαρότητα, την αφθαρσία, την μακαριότητα, το λογικό και το σπουδαιότερο, την ελευθερία. Γιατί μόνον έτσι με την ύπαρξη των γνωρισμάτων αυτών <<διασώζεται ο της εικόνος λόγος>>. Αν θα έλειπε κάποιο από τα στοιχεία αυτά, θα έπαυε να υπάρχει η ομοιότητα του αντιγράφου προς το αρχέτυπο.

Η σημερινή εικόνα του ανθρώπου είναι διαφορετική από αυτήν την αρχική που φαίνεται η ομοιότητα της ψυχής με το Θεό. Που η απάθεια του σώματος, που η αθανασία της ζωής; Έχουμε καταντήσει θνητοί, εμπαθής, φθαρτοί. Έχουμε γίνει δεκτικοί κάθε είδους πάθους και κατά το σώμα και κατά την ψυχή.

Για την διαφορά αυτή ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης απαντά ως εξής. <<Ούτε ο Θείος λόγος ψεύδεται>> λέγοντας ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε <<κατ’ εικόνα Θεού>>, <<Ούτε η ελεεινή της ανθρώπινης φύσεως ταλαιπωρία>> έχει σχέση με τη Θεϊκή απάθεια και μακαριότητα. Γιατί είναι <<έτερον το κατ’ εικόνα γενόμενον, έτερον δε το νυν εν ταλαιπωρία δεικνύμενον>>.

Αυτή η αλλαγή έγινε διότι στην ανθρώπινη φύση προστέθηκε ο δερμάτινος χιτώνας (Γεν.3.21), ο οποίος παρελήφθη από τα άλογα ζώα και <<Οικονομικώς περιετέθει τη εις αθανασίαν κτισθείση φύση>>. Είναι <<Εκ των έξωθεν ημίν επιβαλλόμενων και προς καιρόν παρέχων την εαυτού χρήσιν τω σώματι, ου συμπεφυκώς τη φύση>>. Καλύπτει μόνο <<το αισθητόν>> δηλαδή το σώμα, ενώ <<Αυτής της ψυχής ου προσάπτεται>> (Β.Ε.Π. 68, 393-394).

Με τον όρον αυτόν εννοούμε όλη την βιολογική ζωή του ανθρώπου από την σύλληψη και την γέννηση μέχρι και τον θάνατον με όλα τα ενδιάμεσα στάδια ανάπτυξης και με όλες τις δραστηριότητες. Και όταν, όταν καταλυθεί ο θάνατος ούτε και <<τα εξ’ εκείνου υπολειφθίσετε>> θα καταργηθεί και ο δερμάτινος χιτώνας (Β.Ε.Π. 68. 372). Δεν υπάρχει ασώματη ψυχή, λέγει ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, ούτε άψυχο σώμα.

Ο άνθρωπος με το να είναι έμψυχος ζωντανός οργανισμός είναι διφυής και συνίσταται από σώμα και ψυχή. Γιατί είναι <<δίδυμος μεν αμφότερων η γέννεσις κατά ταύτον (ταυτόχρονα) αλλήλοις συνεπιδημούντων τω βίω>> επειδή <<ούτε η ψυχή προϋπάρχει του σώματος, ούτε προκατασκευάζεται της ψυχής το σώμα αλλά ομοχρόνως εν τη ζωή γίνονται>> (Β.Π.Ε. 66-218-219).

4

Γεννάται το ερώτημα: Πώς προέκυψε αυτή η νέα κατάσταση; Βασική αιτία υπήρξε η ανθρώπινη ελευθερία και η κατάχρηση αυτής. Βέβαια, η ελευθερία είναι Θεϊκή ιδιότητα και ο Θεός που δημιούργησε τον άνθρωπο κατ΄εικόνα του δεν θέλησε να τον στερήσει από αυτό το μέγιστο και τίμιο δώρο. Γιατί αυτό θα ήταν <<αφαίρεσις προέχοντος αγαθού και της ισόθεου τιμής αποστέρησης>> αφού είναι το αυτεξούσιον ισόθεον (Β.Ε.Π. 69-138-139). Και επειδή <<ανεπίδεκτος της κατά τροπήν και μεταβολήν και αλλοίωσιν κινήσεως>>.

Είναι μόνο η άκτιστη φύση ενώ καθετί το κτιστό υπόκειται στη μεταβολή γιατί είναι από τη φύση του τρεπτό, γι’ αυτό οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η ανθρώπινη ελευθερία μπορούσε να απομακρύνει τον άνθρωπο από τον Θεό. <<Δια τούτο εν τοις παρούσης κακοίς εστί το ανθρώπινον, της αρχής εκείνης (δηλαδή της ελευθερίας) τας αφορμάς παρασχούσης του τοιούτου τέλους>> (Β.Π.Ε. 68-390-391).

Όταν ο άνθρωπος απομακρύνθηκε από το Θεό την πηγή της ζωής, το σώμα του στερήθηκε την αθανασία και από αιθέρια ύλη μετατράπηκε σε υλική, ενδυόμενος τον δερμάτινον χιτώνα. Ο χιτώνας αυτός μολονότι είναι συνέπεια της αμαρτίας έχει σκοπό και χαρακτήρα θεραπευτικό αν και έχει ένα είδος χαρακτήρα ποινής και τιμωρίας. Δεν είναι ούτε ποινή ούτε τιμωρία σύμφωνα με τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης και άλλους Πατέρες.

Για τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης ο Θεός άφησε τον άνθρωπο να δοκιμάσει αυτό που ήθελε ώστε <<γευσάμενος των κακών ων απεθύμησε και πείρα μαθών>> τι είχε στην διάθεση του και με τι το αντάλλαξε να <<παλινδρομήσει δια της επιθυμίας εκουσίως>> στην αρχική μακαριότητα. Με τον τρόπον αυτόν και <<η επάνοδος προς το αγαθόν ου κωλύεται και το αυτεξούσιον σώζεται>> (Β.Ε.Π. 69-140).

Ο δερμάτινος χιτώνας μολονότι είναι ξένος προς την ανθρώπινη φύση, δόθηκε από αγάπη και μόνο, όπως δίνεται ένα φάρμακο και το σπουδαιότερον δεν παραμένει <<εις αεί ο χιτών αλλά προς καιρόν παρέχει την εαυτού χρήσιν τω σώματι>> (Β.Ε.Π. 68-391).

Στην περί ανθρώπου διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης έχει σημαντική θέση η άποψη του για την πτώση στην αμαρτία όσο και για εκείνη που αφορά την εν Χριστώ ανόρθωση. Οι θέσεις αυτές του Αγίου Γρηγορίου είναι αποδεχτές και από άλλους Πατέρες και υιοθετημένες από την Εκκλησία.

5

Ως προς την πτώση, η διδασκαλία του Αγίου για τον ρόλο που έπαιξε ο διάβολος είναι σαφής. Ο διάβολος από υπερηφάνεια έναντι του Θεού και από ζήλια που έβλεπε τον άνθρωπο να ζει μέσα στη χαρά και την μακαριότητα του Θεού, επινοεί το κακό <<Έβρε την της κακίας>> με δόλιο τρόπο εξαπατά και παρασύρει τον άνθρωπο.

Ο άνθρωπος δεν επλάσθηκε για να ζει αποκομμένος από τον Δημιουργό του, πεσμένος στην αμαρτία. Αν και ήθελε και είχε την ανάγκη της ανορθώσεως από την πτώση, δεν είχε την δύναμη, δεν έβρισκε τον τρόπο. Ο Δημιουργός του ανθρώπου που από αγάπη για το δημιούργημα του δεν ήθελε να βλέπει τον άνθρωπο να είναι υποχείριο του διαβόλου, είναι ο μόνος που είχε τον τρόπο και τη δύναμη να ενεργήσει για την ανόρθωση του πλάσματος του. <<Το εξ αρχής δεδωκότι την ζωήν μόνο δύνατον ην και πρέπον και απολομένην ανακαλέσασθαι>>.

Από την πίστη μας στην διδασκαλία της Εκκλησίας διδασκόμεθα ότι ο Θεός εδημιούργησε τον άνθρωπο και πάλι με την πίστη μας στην Εκκλησία μαθαίνουμε ότι ο Θεός τον ανορθώνει από την πτώση και τον σώζει. Άλλωστε η κακία δεν είναι τόσο ισχυρή ώστε να υπερισχύσει <<Της αγαθής δυνάμεως, ουδέ κρείττων και μονιμότερο της του Θεού σοφίας ή της φύσεως ημών αβουλία>> και επειδή <<μετά της μερίμνης της του κακουργούντος επιβουλεύθημεν, μετά φροντίδος του Δημιουργού σωζόμεθα>> (Β.Ε.Π. 68, 397/ 65Α, 60/69-205).

Από του αποστολικούς χρόνους η ανόρθωση του ανθρώπου θεωρήθηκε ως νίκη και θρίαμβος του Χριστού κατά του θανάτου και του διαβόλου <<Που σου, θάνατε, το κέντρον, που σου, άδητο νικός τω δε Θεώ χάρις τω δίδοντι ημίν το νικός δια του κυρίου ημών Ιησού Χριστού (Α’ Κορ. 15-55-57). Στον αγώνα για την ανόρθωση του ανθρώπου υπό του Κυρίου Ιησού Χριστού διακρίνονται δύο φάσεις. Στην πρώτη ο διάβολος μετά τους πειρασμούς τους οποίους ο Κύριος θεληματικά και αποτελεσματικά αντιμετώπισε, ο διάβολος αντιλήφθηκε ότι ο Ιησούς θα ήταν γι’ αυτόν ένας φοβερός αντίπαλος στην προσπάθεια του για να εξουσιάζει τον κόσμο.

Στη δεύτερη φάση με το θάνατο του Ιησού επί του Σταυρού, πείθεται ότι ο αντίπαλος <<ετέθη εκτός μάχης>> ενώ ο ίδιος παραμένει <<κυρίαρχος στο παιγνίδι>> της εξουσίας.

Αλλά ο Χριστός με την Ανάσταση Του καταλύει δια του θανάτου τον θάνατο και ανοίγει τις πύλες της σωτηρίας για εκείνους που καταδυναστεύονται υπό του διαβόλου. Με το αυτό αποτέλεσμα ο Ιησούς, που ο διάβολος θεωρούσε λάφυρο της νίκης του, γίνεται ο νικητής του. Με αυτή την έκβαση επαληθεύεται ο λόγος του Θεούς προς τον Όφι την ώρα της ανθρώπινης πτώσεως. <<Έχθραν θύσω ανάμεσον σου και ανάμεσον της γυναικώς και ανάμεσαν του σπέρματος σου και ανάμεσαν του σπέρματος αυτής αυτός σου τηρήσει κεφαλήν και συ τηρήσεις αυτού πτέρναν>>(Γεν.3.15).

6

Ο άνθρωπος ελεύθερα και θεληματικά αυτομόλησε, υποδουλώθηκε στο αντίπαλο στρατόπεδο (Θείο δίκαιο). Ελεύθερα και θεληματικά έπρεπε και να επιστρέψει, γιατί το σχέδιο του Θεού είναι εξομοίωση του ανθρώπου με τον πλάστη του. Δι΄αυτό δια του Μονογενούς Υιού Του εθέωσε την ανθρώπινη φύση. Και έτσι αυτό που απώλεσε ο πρώτος Αδάμ ανακτάται δια μέσω του δεύτερου Αδάμ του Ιησού Χριστού. Το δεύτερο σημείο που πρέπει να εξετάσουμε τώρα είναι οι συνέπειες της πτώσεως του ανθρώπου στην αμαρτία και ειδικότερα σε σχέση με το ανθρώπινο σώμα. Πριν από την πτώση μετείχε και αυτό στη μακαριότητα και στολίζονταν με την απάθεια και την αφθαρσία. Μετά την πτώση βυθίστηκε στην αθλιότητα των παθών, έγινε φθαρτό και θνητό.

Όπως είπαμε και πιο πριν ο θάνατος του σώματος δεν είναι τιμωρία αλλά μέσον θεραπείας και ανόρθωσης της ψυχής. Είναι ένας τρόπος για την οριστική απαλλαγή του ανθρώπου από την αμαρτία. Αυτό είναι καλό αλλά αποτελεί την αρνητική μόνο πλευρά, αφού δεν αποκαθιστά τον άνθρωπο στην αρχική του κατάσταση. Γι’ αυτό ο Χριστός προσέλαβε και ένωσε στο πρόσωπο του τον άνθρωπο που εξαιτίας του θανάτου βρισκόταν σε κατάσταση διάλυσης. Ο Χριστός δια του Σταυρικού του θανάτου επανένωσε τα διαχωρισμένα συστατικά του ανθρώπου σαν με μια κόλα με τη δύναμη της Θεότητας και συνήρμοσε σε μία αδιάσπαστη ενότητα αυτά που είχαν χωρισθεί.

Αυτό είναι η Ανάσταση <<Η των συνεζευγμένων μετά την διάλυσιν, επάνοδος εις αδιάλυτον ένωσιν αλλήλοις συμφιωμένων>> για να ανακληθεί η αρχική χάρη στον άνθρωπο και για να επανέλθωμε στην αιώνια ζωή (Β.Ε.Π. 68-404). Η Σάρκωση και η Ανάσταση του Κυρίου σύμφωνα με το Θείο σχέδιο βρίσκονται πολύ κοντά η μία με την άλλη, με την έννοια του σκοπού για τον οποίο έγιναν.

Η Σάρκωση είναι η ένωση του Υιού και λόγου με την πεσμένη ανθρώπινη φύση η οποία είχε καταλήξει στον θάνατο. Ο Χριστός αναδέχθηκε το θάνατο ως ανάγκη, αφού εσαρκώθει <<Τον γαρ άπαξ μετάσχειν εγνωκοτά της ανθρωπότητος (της ανθρώπινης φύσης) δια πάντων έδει γενεσθαίτων ιδιωμάτων της φύσεως>>. Και επειδή η ανθρώπινη φύση περικλείεται από δύο όρια της γέννησης και του θανάτου, αν ο Χριστός έφθανε μόνο στο ένα από αυτά και όχι και στα δύο, η πρόθεση Του θα έμενε ημιτελής και ανεκπλήρωτη, εφόσον δεν θα πλησίαζε και <<Του έτερου των ιδιωμάτων της φύσεως ημών>>.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η Σάρκωση έγινε για τον θάνατο, αλλά το αντίθετο <<ο θάνατος περιελήφθει χάριν της γεννέσεως>> και αυτό είναι ευνόητο. Γιατί <<ο αεί ων>> δεν αναδέχεται τη σωματική γέννηση επειδή είχε ανάγκη της ζωής, αλλά επειδή ήθελε να ανακαλέσει τον άνθρωπο από τον θάνατο στη ζωή. (Εμείς οι άνθρωποι ξέρουμε ότι έγιναν όλα αυτά αλλά το πώς έγιναν δεν μπορεί να συλλάβει η ανθρώπινη διάνοια, έγιναν δια πνευματικών ενεργειών σε μεταφυσικό επίπεδο). Η όλη Χριστιανική αληθινή πίστη και ζωή ονομάστηκε οδός (Πραξ. 9.2/19-9/23-22-4), γιατί ο Χριστός είναι <<η οδός και η Αλήθεια και η Ζωή>> όπως λέγει το Ευαγγέλιο (Ιωάν.14-6). Ο Χριστός Σωτήρ με το Ευαγγέλιο Του είναι για μας τους πεπτοκοτάς πράγματι η μοναδική αληθινή οδός Ζωής. Η ζωντανή και σωτήρια οδός της Αλήθειας, η αναγεννητική και μεταμορφωτική κεχαριτωμένη πορεία μας εν αληθεία και ζωή προς τον αιώνιο Θεό Πατέρα, προς την Παναγία και ζωαρχική Τριάδα ως τη μόνη χώραν των ζώντων των αληθινών και αθάνατων ανθρώπων.

7

Για μας τους ανθρώπους το Ευαγγέλιο του Χριστού είναι η προσωπική μας πορεία ασκητικολειτουργική στην Εκκλησία του Χριστού. Πορεία ζωής στην αλήθεια του Θεού, είναι η αναγεννητική και σωτήρια οδός <<ποιήσεως της αλήθειας>> του Θεού (Ιωάνν.3-21) και τοιουτοτρόπως γνώσεως του Θεού, δηλαδή της αληθινής μας ζωής και Θεογνωσίας δια Χριστού εν Χριστώ (Α’ Ιωαν.4-9 Γαλ.2-20). Το Ευαγγέλιο είναι ο νέος <<νόμος του Πνεύματος της ζωής και γνώσεως εν Ιησού Χριστό που μας απελευθερώνει από τον παραπλανητικό και φθαρτό <<νόμον>> και τη <<γνώση>> της αμαρτίας και του θανάτου (Ρωμ.8-2/Α’ Τιμ. 63-5/20-21) και μας καθιστά ικανούς <<του γνώναι την υπερβάλλουσαν της γνώσεως αγάπης του Χριστού>> ικανούς να <<πληρωθώμεν εις παν το πλήρωμα>> της αληθείας και ζωής του ζώντος και Αληθινού Θεού (Εφ.3.19)>>.

Για αρκετούς Πατέρες, κάθε Άγιος άνθρωπος του Θεού, κάθε αληθινός άνθρωπος εν Χριστώ, είναι ένα ζωντανό και πραγματοποιημένο Ευαγγέλιο του Θεού. Παρόλα αυτά, όλα αυτά γίνονται δι Υιού <<εν τω Χριστώ>> δηλαδή ο Πατέρας μας ευλόγισε <<εν Χριστώ>>, μας διάλεξε να γίνουμε δικοί Του πριν γίνει ο κόσμος πάλι <<εν Χριστώ>>. Με το Χριστό μας κάνει παιδιά Του <<εν τω αγαπημένω>> Χριστώ σωζόμαστε και συγχωρούνται όλες μας οι αμαρτίες. Στο πρόσωπο του Χριστού συγκεφαλαιώνονται τα πάντα και αυτά που είναι στους ουρανούς και όσα βρίσκονται και γίνονται στη γη.

Από αυτόν ακούσαμε το Ευαγγέλιο της σωτηρίας μας. Απ’ το Χριστό σφραγιστήκαμε με τη σφραγίδα των δωρεών του Αγίου Πνεύματος. Ας μη νομισθεί ότι το Άγιο Πνεύμα μένει αμέτοχο. Σε όλα είναι μαζί με τον Πατέρα και τον Υιό και συνεργάζεται μαζί Τους σε όλη τη διαδικασία της Θείας Οικονομίας με το Πνεύμα σφραγιστήκαμε και αυτό πήραμε σαν εγγύηση ότι θα κληρονομήσουμε την Αιωνιότητα. Ο <<Πατήρ της δόξης>> είναι ο Πρωτεργάτης κάθε χάρης και δωρεάς μέσα στο όλο κύκλωμα και φάσμα της Θείας Οικονομίας. Απ’ Αυτόν γίνεται το ξεκίνημα και απ’ Αυτόν προέρχεται η πρόθεση και η θέληση και η πρώτη ορμή, όπως λέει ο Χρυσόστομος. Αυτός είναι <<ο Τον μονογενή δους υπέρ ημών και το Πνεύμα το Άγιον εξαποστείλας εις άφεσιν των ημετέρων αμαρτιών>>.

8

Είναι αυτός που ενεργεί <<τα πάντα εν πάσιν>> με τον Υιό σε συνεργασία με το Άγιο Πνεύμα. Ολόκληρη τη Θεανθρώπινη Οικονομία, που αρχίζει με την προαιώνια απόφαση για την ανθρώπινη σωτηρία και ολοκληρώνεται με τον ερχομό της Βασιλείας Προαναγγέλοντας τον Ευαγγελισμό της ανθρωπότητας αρκετούς αιώνες πριν από τη Σάρκωση και ερχομό του Υιού του στον κόσμο.

<<Θεέ μου Θεέ μου διατί με εγκατέλειπες>> (Ψαλμ.22-1).

<<Προ σε εκέκραξα και εσώθησαν, επί σε ήλπισαν και δεν κατασχήνθησαν>> (Ψαλμ.22-5).

<<Συ με κατεβίβασας εις το χώμα του θανάτου. Διότι κύνες με περικύκλωσαν συνάξεις πονηρευομένων με περιέκλεισεν. Ετρύπησαν τας χείρας μου και τους πόδας μου. Δύναμαι να αριθμήσω πάντα τα οστά μου. Ούτοι με ατενίζουσι και με παρατηρούσι. Διεμοιράσθησαν τα ιμάτια μου εις εαυτούς και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον>>(Ψαλμ.22-15-18).

<<Έλθετε φάγετε από τον άρτο μου και πιέτε από του οίνου τον οποίον εκέρασα>>(Παριμ.9-5).

<<Ήλθον εις τον κήπον μου αδελφή μου νύμφη ετρύγησας σμύρνα μου μετά των αρωμάτων μου έφαγον την κυρήθραν μου μετά του μελιτός μου, έπιον τον οίνο μου μετά του γαλακτός μου, φάγετε φίλοι πίετε και πίετε αφθώνως αγαπητοί (ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ 5-1).

Ο Πατέρας είναι <<κεφαλή του Χριστού>> και κεφαλή όλων μας, μέσα στην Εκκλησία αφού έγινε και δικός μας Πατέρας με την ενανθρώπιση του Χριστού <<Πατέρα ημών τον αυτού Πατέρα πέποικεν ο Χριστός, εμείς γίναμε με το Χριστό και το Πνεύμα παιδιά του με την υιοθεσία πράγμα που αποτελεί ολόκληρη την οικονομία και όλα τα αγαθά.

Εμείς σαν Εκκλησία γίναμε σπίτι Του <<Πατρώος Οίκος>> Ναός Του και κατοικία Του.

Εντελώς ξεχωριστή θέση στο όλο Έργο της Σωτηρίας κατέχει το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, ο Μονάκριβος Υιός του Θεού, ο Κύριος και Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός. Αλλά και το Άγιο Πνεύμα διαδραματίζει έναν ειδικό ρόλο μέσα στην οικονομία του Τριαδικού Θεού.

Ολόκληρη η Υπερούσια Τριάδα συμμετέχει στην οικοδόμηση της <<Μεγάλης Οικίας του Θεού>>. Στην οικονομία της Σωτηρίας του ανθρώπινου γένους που παρέχεται δια της Εκκλησίας μέσα από τη συμμετοχή μας στο έργο της.

Η Ίδρυση και η Λειτουργία της Χριστιανικής Εκκλησίας είναι ένα κεφάλαιο ανεξάντλητο. Με φόβο και τρόμο Θεού για το ενδεχόμενο λάθους, θα γίνει προσπάθεια προσέγγισης με ιδιαίτερη σημασία της σχέσεως Εκκλησία και άνθρωπος για την σωτηρία της ψυχής μέσα από τη μοναδική οδό που είναι πορεία εν τη Εκκλησία με την Εκκλησία.

Η Εκκλησία είναι τα πάντα και εν πάση Χριστός και πάντες εις εν Χριστώ Ιησού, η Εκκλησία είναι Άνθρωπος τέλειος εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού. Εκκλησία είναι μια θεανθρώπινη κοινωνία και αδελφότητα του Πρωτότοκου και των αδελφών Του, τον Μονογενή Αγαπητό Υιό και των θετών παιδιών σε μια τέλεια κοινωνία. Αυτό είναι η Χριστιανική Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία.

Δόξα τω εν Τριάδι Θεώ εν τη Εκκλησία εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών εις πάσας τας γενεάς του αιώνος των αιώνων Αμήν.